با افزایش سن، اثراتی همچون کاهش آب بدن، کاهش حجم عضلات، افزایش میزان چربی بدن و کاهش میزان پروتئین در بدن سالمندان می تواند رخ بدهد.
متخصصان تغذیه توصیه می کنند که داشتن رژیم غذایی متعادل و متنوع ازتمامی گروه های غذایی ضروری است و خانواده ها در برنامه غذایی باید از تمامی هرم غذایی بهره مند شوند و مقدار مصرف مواد غذایی نیز باید بر اساس سن افراد و فرزندان در نظر گرفته شود.
تغذیه مناسب یکی از نکات ضروری برای داشتن زندگی سالم و بانشاط است در دوران سالمندی لازم است از تمامی گروه های غذایی به مقدار توصیه شده استفاده شود.
.
**نان و غلات
یکی از مهم ترین و ارزان ترین منابع تأمین انرژی است و بیش از نیمی از انرژی موردنیاز بدن از طریق آن تأمین می شود این مواد علاوه بر تأمین انرژی، خواص فراوانی را دارا هستند. در این گروه مصرف نان ها و غلات سبوس دار بهتر از انواع سبوس گرفته است .
در طول روز 6-11 واحد از این گروه باید مصرف شود. منابع غذایی این گروه شامل انواع نان ها، برنج، ماکارونی، رشته و غلات است .
.
**میوه و سبزی
این گروه از تنوع بسیار زیادی برخوردار است و شامل انواع میوه و سبزی هاست و همان طور که تنوع زیادی دارند خاصیت های فراوانی نیز در آن به چشم می خورد در اصطلاح به این گروه جاروی بدن می گویند زیرا سموم بدن را خارج می کند.از گروه میوه ها در طول روز 4-2 واحد و از گروه سبزی ها 5-3 واحد موردنیاز است.
.
**پروتئین
این گروه شامل انواع گوشت، حبوبات، تخم مرغ، حبوبات و مغزها می باشد توصیه می شود سالمندان به جای گوشت قرمز بیشتر از گوشت مرغ و ماهی استفاده کنند که میزان چربی و کلسترول کمتری دارد.
از گروه مواد پروتئینی 3-2 واحد موردنیاز است.
.
**لبنیات
این گروه شامل شیر، ماست، دوغ، کشک و پنیر است. لبنیات سرشار از کلسیم است که مصرف کافی آن سبب پیشگیری از پوکی استخوان می شود. مصرف لبنیات کم چرب مناسب تر از انواع پرچرب آن است. از گروه لبنیات 3-2 واحد موردنیاز است.توصیه می شود سالمندان از گروه مواد غذایی چربی، قند و شکر، نمک به صورت محدود در رژیم غذایی استفاده شود.
.
**آب و مایعات
با افزایش سن در مرکز تشنگی بدن اختلال ایجادشده و سالمند احساس تشنگی نخواهد کرد ازاین رو بهتر است روزانه 6-8 لیوان آب و مایعات مصرف کرده و منتظر تشنه شدن کنند .
.
غذاهای غیر مجاز برای سالمندان عبارتند از:
غذاهای چرب سرخ شده، سس ها، تخم مرغ نیمرو، حبوبات کم پخته شده، سبزی های نفاخ، پیاز، پیازچه، تربچه، شلغم ، کلم، هندوانه، خربزه و گاهی لپه، عدس و لوبیا.
.
نکات مهم در تغذیه سالمندان :
* گوشت های کم چرب مصرف شود شامل: ماهی، مرغ بدون پوست، گوشت گوساله ی تازه به صورت خورشتی و بیفتکی، دنده، فیله ران و سردست.
* تخم مرغ بهتر است به صورت یک روز در میان و یا دو روز در میان، استفاده شود و در صورت کلسترول خون بالا مصرف آن ممنوع است.
* با توجه به مشکل یبوست در اکثر سالمندان مصرف کافی مایعات و مواد پُر فیبر نظیر نان سبوس دار و سبزیجات و میوه هایی مثل گلابی ،آلو ،زردآلو اهمیت دارد.
* برخی از سالمندان ممکن است مبتلا به فشار خون بالا باشند؛ در این موارد، رژیم غذایی کم نمک و در صورت نیاز کاهش وزن پیشنهاد می شود.
* برای متنوع کردن برنامه ی غذایی می توان در تهیه انواع فرنی و پوره به جای آرد گندم از جو سیاه، ارزن، ذرت، جو و گندم استفاده کرد.
* سیب به دلیل داشتن پکتین زیاد باعث کاهش چربی و کلسترول می شود؛ بنابراین بهتر است روزانه یک تا دو عدد سیب میل شود.
* اضافه کردن پودر فندق و بادام به حریره ها و پتاژهای غلات برای تأمین منیزیم ضروری به نظر می رسد.
.
**نکات مهم
– فرد سالمند نسبت به قبل به کالری کمتری نیاز دارد درصورتی که این مهم را مدنظر قرار ندهد به چاقی دچار می شود.
– دریافت انواع نوشابه های گازدار، سس مایونز، شیرینی و شکلات، غذاهای چرب و سرخ شده محدود شود.
– ازجمله مهم ترین مشکلات این دوران یبوست است درصورتی که سالمندی به نکات تغذیه ای ذیل توجه کند تا حد زیادی به طرف شدن مشکل کمک خواهد کرد.
میوه ها و سبزی ها را بیشتر از قبل استفاده کنند، افزایش مصرف فیبر (انواع سبزی ها، میوه های هسته چوبی، انجیر و یا آلوی خیسانده در آب)، مصرف روغن زیتون و مصرف کافی مایعات تا حد زیادی این مشکل را برطرف خواهد کرد.
.
منابع:
.https://www.parsine.com