تب مالت یک عفونت باکتریایی است که اغلب از طریق شیر، پنیر و سایر محصولات لبنی غیرپاستوریزه از حیوانات به انسانها منتقل میشود. باکتری مولد تب مالت، در موارد نادر میتواند از طریق هوا یا تماس مستقیم با حیواناتِ آلوده پخش شود. علائم تب مالت میتواند شامل تب، درد مفصل و خستگی باشد. این عفونت معمولا با مصرف آنتیبیوتیک با موفقیت درمان میشود. با این حال، درمان آن از چند هفته تا چند ماه طول میکشد و احتمال عود مجدد آن نیز زیاد است.
بیماری تب مالت صدها هزار انسان و حیوان را در سراسر جهان مبتلا میکند. اجتناب از محصولات لبنی غیرپاستوریزه و رعایت احتیاط در هنگام کار کردن با حیوانات یا در آزمایشگاه به پیشگیری از تب مالت کمک میکند.
.
-
علائم تب مالت
علائم تب مالت میتوانند از چند روز تا چند ماه پس از آلودهشدن فرد ظاهر شوند. علائم و نشانههای تب مالت شبیه علائم آنفولانزا هستند و عبارتاند از:
- تب و لرز؛
- بی اشتهایی؛
- تعریق؛
- ضعف؛
- خستگی؛
- درد مفاصل، عضله و پشت؛
- سردرد.
علائم تب مالت ممکن است برای هفتهها یا ماهها ناپدید شده و سپس دوباره ظاهر شوند. تب مالت در برخی از افراد مزمن میشود و علائم آن تا سالها حتی پس از درمان ادامه مییابند.
علائم و نشانههای طولانیمدت تب مالت عبارتاند از:
- خستگی؛
- تبهای تکرارشونده؛
- آرتریت؛
- التهاب درونشامه قلب (اندوکاردیت)؛
- اسپوندیلیت (نوعی آرتریت التهابی که بر ستون فقرات و مفاصل مجاور تأثیر میگذارد).
.
-
علل تب مالت
تب مالت میتواند بسیاری از حیوانات وحشی و اهلی را گرفتار کند. گلههای گاو، بزها، گوسفندان، خوکها، سگها، شترها، گرازهای وحشی و گوزنهای شمالی، بیشتر مستعد ابتلا به این بیماری هستند. یک نوع تب مالت نیز وجود دارد که بر فُک بندرگاه، خوک دریایی و برخی از نهنگها تأثیر میگذارد. باکتری مولد این بیماری (بروسلا) ممکن است از سه راه اصلی از حیوانات به انسانها سرایت کند:
۱. محصولات لبنی خام
باکتری تب مالت موجود در شیر حیوانات آلوده میتواند از طریق شیر، بستنی، کره و پنیرهای غیرپاستوریزه به انسانها منتقل شود. همچنین این باکتری میتواند از طریق گوشت خام یا نپختهی حیوانات آلوده نیز وارد بدن انسان شود.
۲. استنشاق
باکتری بروسلا بهراحتی در هوا پخش میشود. کشاورزان، تکنسینهای آزمایشگاه و کارگران کشتارگاه ممکن است این باکتری را استنشاق کنند.
۳. تماس مستقیم
باکتری موجود در خون، اسپرم یا جفت یک حیوان آلوده میتواند از طریق یک بریدگی یا جراحت دیگر، وارد جریان خون شما شود. از آنجا که تماس طبیعی با حیوانات – لمس کردن، برس کشیدن یا بازی کردن – باعث سرایت مالت نمیشود، مردم بهندرت از حیوانات خانگی خود تب مالت میگیرند. با این حال افرادی که سیستمهای ایمنی ضعیفی دارند، باید از تماس با سگهای مبتلا به این بیماری اجتناب کنند.
تب مالت معمولا از فردی به فرد دیگر منتقل نمیشود اما در موارد معدود ممکن است زنان، این بیماری را در هنگام زایمان یا از طریق شیر دادن به نوزادانشان انتقال دهند. تب مالت بهندرت ممکن است از طریق فعالیت جنسی یا تزریق خون آلوده یا پیوند مغز استخوان انتقال یابد.
.
-
جلوگیری از تب مالت
برای کاهش خطر ابتلا به تب مالت، اقدامات احتیاطی زیر را انجام دهید:
۱. محصولات لبنی غیرپاستوریزه مصرف نکنید
در طول سالهای اخیر در ایالات متحده، موارد معدودی از تب مالت با محصولات لبنی خام بهدست آمده از گلههای بومی مرتبط دانسته شدهاند. با این حال همچنان بهتر است از شیر، بستنی و پنیر غیرپاستوریزه – صرفنظر از آنکه محصول کجاست – اجتناب کنید. اگر به کشورهای دیگر سفر میکنید، از مصرف تمام محصولات لبنی خام پرهیز نمایید.
۲. گوشت را بهطور کامل بپزید
تمام گوشت را تا زمانی که دمای داخلی آن به ۶۳ تا ۷۴ درجهی سانتیگراد برسد، بپزید. هنگام غذا خوردن در بیرون از خانه، استیک یا گوشتتان را حداقل بهصورت متوسط – مغزپخت (medium-well) سفارش دهید. پخت درست و کامل، باکتریهای مضر مانند سالمونلا و ایکولای را ازبین میبرد. هنگام سفر کردن به خارج از کشور، از خرید گوشت از فروشندههای خیابانی اجتناب کنید و همهی گوشتها را بهصورت کاملا پخته سفارش دهید.
۳. دستکش بپوشید
اگر دامپزشک، کشاورز، شکارچی یا کارگر کشتارگاه هستید، در هنگام دست زدن به حیوانات مریض یا مرده یا بافت حیوانی یا در هنگام کمک کردن به وضع حمل یک حیوان حتما دستکشهای لاستیکی بپوشید.
۴. در محیطهای کاری پرخطر، اقدامات احتیاطی لازم را انجام دهید
اگر کارمند آزمایشگاه هستید، تحت شرایط زیستایمنی (biosafety) مناسب روی نمونههای آزمایش کار کنید. تمام کارمندانی که در معرض آلودگی بودهاند، باید فورا درمان شوند. کشتارگاهها نیز باید نکات حفاظتی لازم مانند جداسازی بخش کشتار از سایر قسمتهای کشتارگاه و استفاده از لباس محافظتی را رعایت کنند.
۵. حیوانات بومی را واکسینه کنید
یک برنامهی واکسیناسیون تهاجمی در ایالات متحده تقریبا تب مالت را در گلههای احشام ازبین برده است. از آنجا که واکسن تب مالت زنده است، میتواند باعث بیماری در افراد شود. بنابراین اگر کسی در حین واکسینه کردن یک حیوان بهطور تصادفی دچار نیدل استیک (زخم سرسوزن) شد، باید تحت درمان قرار بگیرد.
.
-
درمان تب مالت
هدف از درمان تب مالت، ازبین بردن علائم، جلوگیری از عود بیماری و اجتناب از عوارض است. شما باید حداقل به مدت ۶ هفته آنتیبیوتیک دریافت کنید و ممکن است علائمتان تا چند ماه بهطور کامل ازبین نروند. همچنین این بیماری میتواند بازگردد و ممکن است مزمن شود.
.
-
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
تشخیص تب مالت در مراحل اولیه میتواند دشوار باشد، چون در این زمان معمولا به بسیاری از بیماریهای دیگر مانند آنفولانزا شباهت دارد. اگر دچار تب شدهاید و دمای بدنتان بهسرعت در حال بالا رفتن است، درد عضلانی یا ضعف غیرعادی دارید و عوامل خطرساز ابتلا به این بیماری یا یک تب مداوم دارید، حتما به پزشک مراجعه کنید.
-
آماده شدن برای ملاقات با پزشک
اگر فکر میکنید که ممکن است تب مالت گرفته باشید، لازم است اول به یک پزشک عمومی یا پزشک خانوادگیتان مراجعه کنید. آنها در صورت لزوم، شما را به متخصص بیماریهای عفونی معرفی خواهند کرد.
تشخیص تب مالت به این مسئله بستگی دارد که آیا در معرض باکتری مولد این بیماری قرار گرفتهاید یا نه و اگر این طور است، این اتفاق چگونه و چه زمانی رخ داده است. شما میتوانید با آماده کردن اطلاعات موردنیاز پزشکتان از قبل، در تشخیص بهتر بیماری به او کمک کنید.
آنچه میتوانید انجام دهید
بهتر است قبل از مراجعه به پزشک، پاسخ سؤالات زیر را آماده کنید:
- اولین بار چه زمانی متوجهی علائمتان شدید؟
- آیا محصولات لبنی خام (غیرپاستوریزه) مانند پنیر بز مصرف کردهاید؟
- آیا شغل شما مستلزم تماس با حیوانات یا تماس با بافتهای حیوانی است؟
- آیا در طول سال گذشته به خارج از کشور سفر کردهاید؟
- آیا در یک آزمایشگاه کار میکنید که در آن ارگانیسمهای عفونی وجود دارد؟
- آیا اخیرا به شکار رفتهاید؟
آنچه میتوانید از پزشکتان انتظار داشته باشید
در طول معاینهی فیزیکی، پزشکتان ممکن است:
- از شما بخواهد مفاصلتان را حرکت دهید تا وجود هرگونه درد یا سفتی در آنها را بررسی کند.
- عکسالعملها (رفلکسها) و قدرت عضلات شما را بررسی کند.
- شکم شما را فشار دهد تا ببیند که آیا اندامها بزرگ یا نسبت به لمس حساس شدهاند یا نه.
.
منابع:
.https://www.chetor.com